Doğrulama yanlılığı, insanların zaten sahip oldukları inançları veya varsayımları doğrulayan bilgilere yönelme eğiliminde oldukları bir tür bilişsel yanlılık türüdür. Bu yanlılık, kişilerin karşıt görüşleri veya bilgileri görmezden gelmelerine veya onları azaltmalarına neden olabilir. Örneğin, bir kişi politik bir mesele hakkında belirli bir görüşe sahipse, bu görüşü destekleyen haber kaynaklarını tercih edebilir ve bu görüşle çelişen bilgileri dikkate almayabilir. Bu durum, bireyin düşüncelerinin daha da polarize olmasına ve çeşitli görüşlere açık olmaktan uzaklaşmasına yol açabilir.
Örnek bir çalışma verir misin?
Doğrulama yanlılığı üzerine yapılan birçok çalışma bulunmaktadır, ancak bunlardan biri özellikle etkileyici sonuçlar sunmuştur: 1979'da Charles G. Lord, Lee Ross ve Mark R. Lepper tarafından yapılan "Biased Assimilation and Attitude Polarization: The Effects of Prior Theories on Subsequently Considered Evidence" adlı çalışma. Bu araştırmada, ölüm cezasının caydırıcılığı üzerine farklı görüşlere sahip katılımcılara, ölüm cezasının hem destekleyici hem de karşıtı argümanlar içeren çeşitli çalışmalar sunulmuştur.
Araştırma sonuçlarına göre, katılımcılar kendi önceden var olan görüşlerini destekleyen bilgilere daha fazla ağırlık vermiş ve karşıt görüşteki bilgileri küçümsemişlerdir. Ayrıca, bu süreç sonunda katılımcıların ölüm cezası hakkındaki tutumları daha da polarize olmuş, yani kendi görüşlerine daha sıkı şekilde bağlanmışlardır. Bu çalışma, doğrulama yanlılığının nasıl çalıştığını ve insanların bilgiyi nasıl işlediğini anlamamız açısından çok önemlidir.
Tags
Psikoloji